Zasiłek rodzinny oraz dodatki do zasiłku rodzinnego

Zasiłek rodzinny przysługuje, jeżeli dochód rodziny w przeliczeniu na osobę albo dochód osoby uczącej się nie przekracza kwoty 674 zł.

Gdy członkiem rodziny jest dziecko legitymujące się orzeczeniem o niepełnosprawności lub orzeczeniem o umiarkowanym albo o znacznym stopniu niepełnosprawności, zasiłek rodzinny przysługuje, jeżeli dochód rodziny w przeliczeniu na osobę albo dochód osoby uczącej się nie przekracza kwoty 764 zł.

Okres zasiłkowy rozpoczyna się w dniu 1 listopada a kończy 31 października.

Wnioski w sprawie ustalenia prawa do świadczeń rodzinnych na nowy okres zasiłkowy można składać elektronicznie od dnia 1 lipca za pośrednictwem strony Ministerstwa Rodziny empatia.mrpips.gov.pl oraz przez bankowość elektroniczną. Natomiast od 1 sierpnia drogą tradycyjną (papierową).

Dodatek z tytułu kształcenia i rehabilitacji dziecka niepełnosprawnego

Wysokość dodatku do zasiłku rodzinnego z tytułu kształcenia i rehabilitacji dziecka niepełnosprawnego wynosi miesięcznie:

1) 90,00 zł na dziecko w wieku do ukończenia 5 roku życia;
2) 110,00 zł na dziecko w wieku powyżej 5 roku życia do ukończenia 24 roku życia.

Dodatek z tytułu kształcenia i rehabilitacji dziecka przysługuje:
- matce lub ojcu dziecka;
- opiekunowi faktycznemu dziecka (osoba faktycznie opiekująca się dzieckiem, jeżeli wystąpiła z wnioskiem do sądu rodzinnego o przysposobienie dziecka) albo opiekunowi prawnemu dziecka, a także
- osobie uczącej się (osoba pełnoletnia ucząca się, niepozostająca na utrzymaniu rodziców w związku z ich śmiercią lub w związku z ustaleniem wyrokiem sądowym lub ugodą sądową prawa do alimentów z ich strony)

na pokrycie zwiększonych wydatków związanych z rehabilitacją lub kształceniem dziecka w wieku:
1) do ukończenia 16 roku życia, jeżeli legitymuje się orzeczeniem o niepełnosprawności,
2) powyżej 16 roku życia do ukończenia 24 roku życia, jeżeli legitymuje się orzeczeniem o umiarkowanym albo o znacznym stopniu niepełnosprawności

Dodatek z tytułu podjęcia przez dziecko nauki w szkole poza miejscem zamieszkania

Dodatek do zasiłku rodzinnego z tytułu podjęcia przez dziecko nauki w szkole poza miejscem zamieszkania przysługuje:
1) w związku z zamieszkiwaniem w miejscowości, w której znajduje się siedziba szkoły ponadpodstawowej lub szkoły artystycznej, w której realizowany jest obowiązek szkolny i obowiązek nauki, a także szkoły podstawowej w przypadku dziecka lub osoby uczącej się, legitymującej się orzeczeniem o niepełnosprawności lub o stopniu niepełnosprawności - w wysokości 113,00 zł miesięcznie na dziecko albo
2) w związku z dojazdem z miejsca zamieszkania do miejscowości, w której znajduje się siedziba szkoły, w przypadku dojazdu do szkoły ponadpodstawowej, a także szkoły artystycznej, w której realizowany jest obowiązek szkolny i obowiązek nauki w zakresie odpowiadającym nauce w szkole ponadpodstawowej - w wysokości 69,00 zł miesięcznie na dziecko.

Dodatek przysługuje matce lub ojcu dziecka, opiekunowi prawnemu albo opiekunowi faktycznemu dziecka (osoba faktycznie opiekująca się dzieckiem, jeżeli wystąpiła z wnioskiem do sądu rodzinnego o przysposobienie dziecka) lub osobie uczącej się (osoba pełnoletnia ucząca się, niepozostająca na utrzymaniu rodziców w związku z ich śmiercią lub w związku z ustaleniem wyrokiem sądowym lub ugodą sądową prawa do alimentów z ich strony) przez 10 miesięcy w roku w okresie pobierania nauki od września do czerwca następnego roku kalendarzowego.

Wymagane dokumenty:

  • Oświadczenie o uczęszczaniu dziecka do szkoły poza miejscem zamieszkania
  • Zaświadczenie potwierdzające tymczasowe zameldowanie ucznia poza miejscem zamieszkania   

Dodatek z tytułu rozpoczęcia roku szkolnego

Dodatek do zasiłku rodzinnego z tytułu rozpoczęcia roku szkolnego przysługuje raz w roku szkolnym w wysokości 100 zł na dziecko.
Dodatek z tytułu rozpoczęcia roku szkolnego przysługuje matce lub ojcu, opiekunowi faktycznemu dziecka albo opiekunowi prawnemu dziecka, a także osobie uczącej się na częściowe pokrycie wydatków związanych z rozpoczęciem w szkole nowego roku szkolnego albo rocznego przygotowania przedszkolnego.

Wniosek o wypłatę dodatku składa się do dnia zakończenia okresu zasiłkowego, w którym rozpoczęto rok szkolny albo roczne przygotowanie przedszkolne. Wniosek złożony po terminie organ właściwy pozostawia bez rozpoznania.

Dodatek z tytułu rozpoczęcia roku szkolnego przysługuje również dzieciom w wieku 6 lat, którzy rozpoczynają roczne przygotowanie przedszkolne.

Dodatek z tytułu wychowywania dziecka w rodzinie wielodzietnej

Wysokość dodatku do zasiłku rodzinnego z tytułu wychowywania dziecka w rodzinie wielodzietnej wynosi 95,00 zł miesięcznie.

Dodatek przysługuje na trzecie i na następne dzieci uprawnione do zasiłku rodzinnego.

Dodatek z tytułu wychowywania dziecka w rodzinie wielodzietnej przysługuje matce lub ojcu, opiekunowi faktycznemu dziecka (osoba faktycznie opiekująca się dzieckiem, jeżeli wystąpiła z wnioskiem do sadu rodzinnego o przysposobienie dziecka) albo opiekunowi prawnemu dziecka.

Dodatek z tytułu samotnego wychowywania dziecka

Dodatek do zasiłku rodzinnego z tytułu samotnego wychowywania dziecka przysługuje w wysokości 193,00 zł miesięcznie na dziecko, nie więcej jednak niż 386,00 zł na wszystkie dzieci.

W przypadku dziecka legitymującego się orzeczeniem o niepełnosprawności lub orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności kwotę dodatku zwiększa się o 80 zł na dziecko, nie więcej jednak niż o 160 zł na wszystkie dzieci.

Dodatek z tytułu samotnego wychowywania dziecka przysługuje samotnie wychowującym dziecko matce lub ojcu, opiekunowi faktycznemu dziecka albo opiekunowi prawnemu dziecka, jeżeli nie zostało zasądzone świadczenie alimentacyjne na rzecz dziecka od drugiego z rodziców dziecka, ponieważ:

- drugi z rodziców dziecka nie żyje;
- ojciec dziecka jest nieznany;
- powództwo o ustalenie świadczenia alimentacyjnego od drugiego z rodziców zostało oddalone.

Dodatek przysługuje również pełnoletniej osobie do ukończenia 24 roku życia, uczącej się w szkole lub w szkole wyższej, jeżeli oboje rodzice osoby uczącej się nie żyją.

Dodatek z tytułu opieki nad dzieckiem w okresie korzystania z urlopu wychowawczego

Dodatek do zasiłku rodzinnego z tytułu opieki nad dzieckiem w okresie korzystania z urlopu wychowawczego przysługuje w wysokości 400 zł miesięcznie.

Dodatek przysługuje matce lub ojcu, opiekunowi faktycznemu dziecka (osoba faktycznie opiekująca się dzieckiem, jeżeli wystąpiła z wnioskiem do sądu rodzinnego o przysposobienie dziecka) albo opiekunowi prawnemu dziecka, jeżeli dziecko pozostaje pod jego faktyczną opieką, uprawnionemu do urlopu wychowawczego, nie dłużej jednak niż przez okres:

  • 24 miesięcy kalendarzowych;
  • 36 miesięcy kalendarzowych, jeżeli sprawuje opiekę nad więcej niż jednym dzieckiem urodzonym podczas jednego porodu;
  • 72 miesięcy kalendarzowych, jeżeli sprawuje opiekę nad dzieckiem legitymującym się orzeczeniem o niepełnosprawności albo o znacznym stopniu niepełnosprawności.

W przypadku równoczesnego korzystania z urlopu wychowawczego przez oboje rodziców lub opiekunów prawnych dziecka przysługuje jeden dodatek.

Dodatek nie przysługuje, jeżeli osoba ubiegająca się o dodatek:

  • bezpośrednio przed uzyskaniem prawa do urlopu wychowawczego pozostawała w stosunku pracy przez okres krótszy niż 6 miesięcy;
  • podjęła lub kontynuuje zatrudnienie lub inną pracę zarobkową, która uniemożliwia sprawowanie osobistej opieki nad dzieckiem w okresie korzystania z urlopu wychowawczego;
  • w okresie urlopu wychowawczego korzysta z zasiłku macierzyńskiego
  • korzysta ze świadczenia rodzicielskiego;

oraz gdy

  • dziecko zostało umieszczone w placówce zapewniającej całodobową opiekę, w tym w specjalnym ośrodku szkolno-wychowawczym, i korzysta w niej z całodobowej opieki przez więcej niż 5 dni w tygodniu, z wyjątkiem dziecka przebywającego w zakładzie opieki zdrowotnej;
  • w innych przypadkach zaprzestania sprawowania osobistej opieki nad dzieckiem.

W przypadku zbiegu uprawnień do następujących świadczeń:

  1. świadczenia rodzicielskiego lub
  2. świadczenia pielęgnacyjnego, lub
  3. specjalnego zasiłku opiekuńczego, lub
  4. dodatku do zasiłku rodzinnego z tytułu opieki nad dzieckiem w okresie korzystania z urlopu wychowawczego, lub
  5. zasiłku dla opiekuna, o którym mowa w ustawie z dnia 4 kwietnia 2014 r. o ustaleniu i wypłacie zasiłków dla opiekunów

przysługuje jedno z tych świadczeń wybrane przez osobę uprawnioną.

Obywatelom państw członkowskich Unii Europejskiej i Europejskiego Obszaru Gospodarczego do okresu zatrudnienia wymaganego do nabycia prawa do dodatku zalicza się okres zatrudnienia na terytorium państw członkowskich Unii Europejskiej i Europejskiego Obszaru Gospodarczego.
Dodatek przysługujący za niepełne miesiące kalendarzowe wypłaca się w wysokości 1/30 dodatku miesięcznego za każdy dzień. Kwotę dodatku przysługującą za niepełny miesiąc zaokrągla się do 10 groszy w górę.

Dodatek z tytułu urodzenia dziecka

Dodatek do zasiłku rodzinnego z tytułu urodzenia dziecka przysługuje jednorazowo w wysokości 1000 zł.

Dodatek z tytułu urodzenia dziecka przysługuje:
1) matce lub ojcu albo opiekunowi prawnemu dziecka;
2) opiekunowi faktycznemu dziecka w wieku do ukończenia przez dziecko pierwszego roku życia, jeżeli nie został przyznany rodzicom lub opiekunowi prawnemu dziecka.

W przypadku wystąpienia o przysposobienie więcej niż jednego dziecka lub urodzenia więcej niż jednego dziecka podczas jednego porodu dodatek przysługuje na każde dziecko.

Dodatek z tytułu urodzenia dziecka przysługuje, jeśli matka dziecka pozostawała pod opieką medyczną nie później niż od 10 tygodnia ciąży.

Zaświadczenie o pozostawaniu matki dziecka pod opieką medyczną nie później niż od 10 tygodnia ciąży do dnia porodu może wystawić lekarz lub położna. Warunek udokumentowania pozostawania matki dziecka pod opieką medyczną nie dotyczy osób będących prawnymi albo faktycznymi opiekunami dziecka, a także osób, które przysposobiły dziecko. Wzór zaświadczenia został określony w rozporządzeniu Ministra Zdrowia z dnia 14 września 2010 r. w sprawie formy opieki medycznej nad kobieta w ciąży, uprawniającej do dodatku z tytułu urodzenia dziecka oraz wzoru zaświadczenia potwierdzającego pozostawanie pod ta opieką.

Wniosek o dodatek z tytułu urodzenia dziecka składa się do ukończenia przez dziecko pierwszego roku życia.

Do wniosku o ustalenie prawa do zasiłku rodzinnego i dodatków do zasiłku rodzinnego należy dołączyć:

  • przekazy lub przelewy pieniężne dokumentujące wysokość alimentów świadczonych na rzecz innych osób za rok  poprzedzający okres zasiłkowy  (jeżeli członkowie rodziny są zobowiązani wyrokiem sądu lub ugoda sądową do ich płaceni + wyrok/ugoda),
  • zaświadczenie od komornika o wysokości wyegzekwowanych alimentów za rok poprzedzający okres zasiłkowy (przy alimentacji na dzieci),
  • w przypadku posiadania gospodarstwa rolnego – kserokopia nakazu płatniczego za rok poprzedzający okres zasiłkowy,
  • oświadczenie o kontynuacji nauki dziecka w przypadku szkoły ponadpodstawowej,
  • dokument określający datę utraty dochodu- świadectwo pracy (umowy zlecenie, umowy o dzieło) oraz PIT 11  za rok poprzedzający okres zasiłkowy, w przypadku zlikwidowania działalności gospodarczej – informacja z Centralnej Ewidencji i informacji o Działalności Gospodarczej  oraz PIT (adekwatny do prowadzonej działalności gospodarczej za rok poprzedzający okres zasiłkowy),
  • dokument określający uzyskanie dochodu – umowa o pracę, umowa zlecenie, umowa o dzieło. W przypadku podjęcia zatrudnienia w roku poprzedzającym okres zasiłkowy osoba dostarcza umowę oraz Pit 11. Jeżeli osoba podjęła zatrudnienie w roku bieżącym dostarcza umowę oraz zaświadczenie lub oświadczenie o uzyskanym dochodzie za drugi przepracowany miesiąc. W przypadku rozpoczęcia prowadzenia działalności gospodarczej na zasadach ogólnych w roku poprzedzającym okres zasiłkowy należy przedstawić wpis do ewidencji oraz PIT 36 za  rok poprzedzający okres zasiłkowy, natomiast jeżeli działalność gospodarcza została rozpoczęta w roku bieżącym wpis do ewidencji oraz zaświadczenie lub oświadczenie o uzyskanym dochodzie netto za II miesiąc prowadzenia działalności gospodarczej. W przypadku rozpoczęcia prowadzenia działalności gospodarczej lub prowadzenia w roku poprzedzającym okres zasiłkowy  na karcie podatkowej lub ryczałcie  należy przedstawić wpis do ewidencji oraz PIT 28 za  rok poprzedzający okres zasiłkowy, natomiast jeżeli działalność gospodarcza została rozpoczęta w roku bieżącym wpis do ewidencji oraz zaświadczenie lub oświadczenie o uzyskanym dochodzie netto za II miesiąc prowadzenia działalności gospodarczej,
  • oświadczenie osoby nie podejmującej zatrudnienia o aktualnej sytuacji,
  • dowód osobisty osoby ubiegającej się o prawo do świadczeń – do wglądu,
  • orzeczenie o niepełnosprawności dziecka – kserokopia + oryginał do wglądu,
  • kserokopię odpisu wyroku sądu zasądzającego alimenty na rzecz osób w rodzinie lub kopię ugody sądowej,
  • informację z sądu o toczącym się postępowaniu w sprawie przysposobienia dziecka (dot. Opiekuna faktycznego),
  • kopię odpisu prawomocnego wyroku sądu orzekającego rozwód lub separację,
  • kopię aktu zgonu małżonka lub rodzica dziecka, w przypadku osoby samotnie wychowującej dziecko,
  • aktualny odpis zupełny aktu urodzenia dziecka, w przypadku gdy ojciec dziecka jest nieznany,
  • załącznik o dochodzie nieopodatkowanym wypełnia wnioskodawca za wszystkich członków rodziny,
  • Zaświadczenie od pracodawcy o udzieleniu zgody na urlop wychowawczy oraz pozostawaniu w zatrudnieniu  co najmniej 6 miesięcy – w przypadku osób przebywających na urlopie wychowawczym,
  • Zaświadczenie o pozostawaniu matki dziecka pod opieką medyczną nie później niż od 10 tygodnia – w przypadku osób starających się o dodatek z tytułu urodzenia się dziecka.

Załączniki